ابن هیثم (Ibn al-Haytham)
ابن هیثم، ابوعلی حسن بن حسن بن هیثم بصری، مهندس بصری نزیل مصر، معروف به ابن هیثم (۴۳۰-۳۵۴) که در غرب در آثار لاتینی سدههای میانه به آونتان یا آوناتهان و بیشتر به آلهازن (Alhazen) شناخته میشود، از دانشمندان سرشناس ایرانی است که در زمینه شناخت نور و قوانین شکست و بازتاب آن نقش مهمی ایفا کردهاست. شرح اصول تاریکخانه و اختراع ذرهبین از کارهای برجستهٔ این دانشمند مسلمان است. به دید برخی پژوهشگران او نخستین دانشمند جهان است که سرعت صوت را محاسبه کردهاست. او با معیارهای متعارف اندازهگیری در زمان خود، که واحد ذرع بود، سرعت نور را محاسبه کرد و دور کره زمین را اندازه گرفت. وی نخستین کسی است که به بررسی خواص نور پرداخت.
زندگی ابن هیثم
ابن هیثم اصلاً از بصره (که در آن زمان تحت فرمانروایی دودمان آلبویه ایرانی عراق بوده و جزئی از ایران به شمار میرفت) برخاست. وی اهل خوزستان بود و در شهر وهیشت اردشیر (اهواز) اقامت داشت.
چنانکه خود او در یکی از رسالاتش نوشته، پس از مشاهده اختلاف مردم در راههای وصول به حقیقت، به بررسی آراء و عقاید گوناگون برای یافتن راهی مطمئن به سوی حق پرداخته و چون به نتیجه ای نرسیده، سرانجام معتقد شده که جز از طریق علمی که ماده اش امور حسی و صورتش امور عقلی باشد - یعنی طبیعیات و الهیات و منطق - نمی توان به حق دست پیدا کرد و چنین به نظر می رسد که پس از این مشغول تحصیل علوم طبیعی و فلسفی می شود، اگر چه خود او به مراتب تحصیلی خویش هیچ اشاره ای نکرده است.
زندگی نامه دیوید هیلبرت
دیوید هیلبرت (David Hilbert)
دیوید هیلبرت در 23 ﮊانویه ی سال 1862 در شهر کونیگسبرگ ،شهری در روسیه ی فعلی، متولد شد. وی ریاضیدان آلمانی و یکی از مشهورترین ریاضیدانهای قرن نوزدهم و همچنین، اوایل قرن بیستم. او یکی از تأثیرگذارترین ریاضیدانان در گسترش و پیدایش مکانیک کوانتومی و حتی نظریه نسبیت میباشد. از کارهای دیگر او ، بنیانریزی و گسترش آنالیز تابعی است.
هیلبرت در سال ۱۸۸۴ از دانشگاه کونیگسبرگ درجه دکتری گرفت و قریب ۱۰ سال را به تدریس در آن دانشگاه گذراند. سپس در ۱۸۹۵ به استادی دانشگاه گوتینگن رسید و تا آخر عمر در این شهر زیست.
تلاشها و دستاوردها
هیلبرت یکی از مؤسسان ریاضیات قرن بیستم و در بسیاری جهات، بهوجود آورنده مکتب صورتگرایی ریاضیات است که در ریاضیات محض این قرن نفوذ زیادی داشتهاست. یکی از دستاوردهای اساسی او در صورتگرایی، مبناهای هندسی (Foundations of Geometry) اوست، که برخلاف مبانی آکسیوماتیکی نسبتاً شهودیتر اقلیدس، در بنا کردن هندسه بر مبنای آکسیوماتیکی محض مطرح شده است.
یکی از مهم ترین کارهای هیلبرت در صورت بندی اصل های هندسه ی اقلیدسی (و به طور کلی هندسه ی اصل موضوعی) است. وی کتاب «مبانی هندسه» را در سال 1899 منتشر کرد که هدف آن مربوط کردن اصل های موضوعه ی هندسه به اصل حساب بود. وی در این کتاب به شرح نتیجه های مطالعات خود در این زمینه پرداخته است.
اصل توازی هیلبرت (یا اصل توازی هیلبرت برای هندسه ی اقلیدسی) چنین است : «هر چه باشد خط L و هر چه باشد نقطه ی A غیر واقع بر خط L و P صفحه ی شامل A و L باشد. آن گاه حداکثر یک خط در صفحه ی P ، گذرا از A موجود است که شامل هیچ نقطه ای از L نیست.»
زندگی نامه بنوا مندلبرو
شنبه 11 دی ماه سال 1389
بنوا مندلبرو (Benoit Mandelbrot)
بنوآ مندلبرو یا مندلبروت (به انگلیسی: Benoît Mandelbrot) (زاده ۲۰ نوامبر ۱۹۲۴ در لهستان ۲۰۱۰) ریاضیدان فرانسویتبار آمریکایی بود که به پدر هندسه برخالی شهرت یافته است.
مندلبرو استاد بازنشسته و استاد سترلینگ علوم ریاضی دانشگاه ییل و یک آیبیام فلو بود. او بیشتر به خاطر کارهایش روی هندسهٔ برخالی (فرکتال) شهرت دارد.
زندگی مندلبرو
بنوآ مندلبرو در ورشو در یک خانواده یهودی اهل لیتوانی به دنیا آمد پدر او دستفروش لباس های دست دوم بود و مادرش پزشکی می کرد. او مبانی ریاضیات را از دو عموی خود فرا گرفت و به همراه خانواده خود در سال 1936 به فرانسه مهاجرت کرد. در آنجا با کمک یکی دیگر از عموهایش که پروفسور ریاضیات بود اقامت فرانسه را گرفتند.
این مهاجرت باعث شد تا وی بیشتر به ریاضیات علاقمند شود اما جنگ جهانی دوم شروع شده بود و مندلبورت هراس این را داشت که نتواند به ریاضیات بپردازد. در باره او می گویند :
جنگ، تنگدستی و نیاز به زندگی او را از مدرسه و تحصیل دور کرد و به همین دلیل بود که او را در حد یک معلم دبیرستانی خودآموز خوب می دانستند.
عدم تحصیل دانشگاهی برای او یک مزیت بود چرا که او دیگر به پدیده های هستی به چشم یک ریاضیدان یا دانشمند آکادمیک نمی نگریست، این طرز آموزش همچنین به وی فرصت داد تا روشهای بسیار جالبی برای استفاده از هندسه در ریاضیات ابداع کند. نبوغ ذاتی او در هندسه باعث شد تا بتواند بسیاری از مسائل ریاضی را با روشهای هندسی حل کند.
زندگی نامه برتراند راسل
برتراند راسل (Bertrand Russell)
برتراند آرتور ویلیام راسل،سومین ارل راسل (زادهٔ ۱۸ مه ۱۸۷۲ - درگذشتهٔ ۲ فوریه ۱۹۷۰ ) فیلسوف، منطقدان، ریاضیدان، مورخ، جامعه شناس و فعال صلح طلب بریتانیایی قرن بیستم بود.
خانواده پدری
اگرچه راسل بیش تر عمرش را در انگلستان گذراند، اصالتاً ولزی بود.خانواده برتراند راسل از شهروندان قدیمی و بانفوذ بودند. پدر بزرگش، جان راسل،اولین ارل راسل؛ پسر سوم جان راسل،ششمین دوک بدفورد بود و دو بار در عصر ویکتوریا به سمت نخست وزیری بریتانیا رسید. پدرش ،جان راسل،لرد آمبرلی نیز از اشراف زادگان محسوب می شد.
زندگی راسل
در ۱۸۷۴ وقتی راسل تنها چهار سال داشت، مادرش را بر اثر دیفتری از دست داد. مدت کوتاهی پس از آن خواهرش راشل که از خودش چهار سال بزرگتر بود، درگذشت. تنها دو سال بعد در ۱۸۷۶ پدر راسل بر اثر برونشیت از دنیا رفت.
متعاقبا، به همراه برادرش فرانک (که هفت سال از خودش بزرگتر بود) تحت کفالت پدربزرگش جان راسل،اولین ارل راسل قرار گرفت. راسل از او به عنوان پیرمردی مهربان و ویلچرنشین یاد می کند. در ۱۸۷۸ وقتی راسل هشت ساله شده بود، پدربزرگش درگذشت و برتراند و فرانک تا زمان بلوغ با قیومیت بیوه جان راسل رشد کردند.
زندگی نامه آرتور کیلی
آرتور کیلی (Arthur Cayley)
آرتور کیلی در سال 1821 در ریچموند متولد شد و در سال 1838 وارد کالج ترینیتی در کمبریج شد و تنها قبل از فارغ التحصیلی 3 مقاله به چاپ رساند . او تحصیلات خود را در رشته ی حقوق ادامه داد ، ولی پس از 14 سال دوباره به عالم ریاضیات بازگشت.
کیلی سومین نویسنده کثیرالتالیف ریاضیات در تاریخ این موضوع است، و تنها اویلر و کوشی بر او پیشی دارند. وی موقعی که هنوز دانشجوی دوره لیسانس در دانشگاه کمبریج بود، به نشر آثار پرداخت و طی عمر طولانیش به کار نشر پرکثرت خود ادامه داد.
در دوبلین با چهارگانهای (Quaternions) همیلتون آشنا شد و از آن پس ریاضیات را به طور جدی ادامه داد. او موجب پیشرفت زیادی در نظریه ی ماتریس ها شد و تحقیقات بسیاری در هندسه نااقلیدسی ، نظریه ی گروه ها و گروه های جایگشتی انجام داد.
مقالات و آثار کیلی
"مجموعه مقالات ریاضی" حجیم کیلی مشتمل بر 966 مقاله است و 13 مجلد بزرگ به قطع ربعی به طور متوسط 600 صفحه در هر جلد را پر می کند. به ندرت می توان زمینه ای در ریاضیات مجرد را سراغ گرفت که نبوغ کیلی بر آن دست نیازیده باشد یا بر غنای آن نیفزوده باشد.
مبتکر نظریه ماتریسها آرتور کیلی است. وی سهم پیشتازانه ای در هنسه تحلیلی، نظریه تبدیلها، نظریه دترمینانها، هندسه با ابعاد بالاتر، نظریه افراز، نظریه منحنیها و رویه ها، مطالعه صورتهای دودویی و سه سه یی، نظریه تابعهای آبلی، تتا و بیضوی دارد.
مقاله های کیلی دقیق، سر راست، با اسلوب و روشن اند. وی حافظه ای شگفت انگیز داشت و چنین می نمود که هرگز چیزی را که دیده یا خوانده، فراموش نمی کند. وی همچنین خویی به طور استثنایی آرام و ملایم داشت. او را « ریاضیدان ریاضیدانان » نامیده اند.
برای دیدن ادامه مطلب اینجا را کلیک کنید
نوشته شده توسط پیمان در ساعت 01:16 | بیوگرافی ریاضیدانان | چاپ یادداشت | لطفا نظر بدهید[0]
زندگی نامه آگوستین کوشی
دوشنبه 6 دی ماه سال 1389
آگوستین لوییز کوشی (Augustin-Louis Cauchy)
آگوستین لوییز کوشی ریاضیدان فرانسوی و از پایهگذاران آنالیز ریاضی بود. او همچنین در زمینه نظریه امواج در نور و قطبش نور تحقیقاتی انجام داد. در علم مکانیک محیطهای پیوسته نیز کوشی تانسور تنش کوشی را پیشنهاد داد.
زندگی کوشی
اگوستین کوشی در بیست و یکم اوت سال 1789 در پاریس متولد شد. پدرش مردی مقدس و مادرش زنی با تقوا بود. کوشی نزد پدر تعلیم دید. پدری که مقامهای اداری بالایی را برعهده داشت، از جمله نخستین منشی جلسه سنا بود. خانواده کوشی در «آرکوی» در همسایگی لاپلاس و برتوله زندگی می کردند. در سال 1800 که پدرش به سمت منشی مجلس سنا انتخاب شد اوگستن کوچک و فعال را همراه خود به آنجا برد. لاگرانژ متوجه استعداد او گردیده بود و به دوست خود لاپلاس گفته بود: او روزی ریاضی دان بزرگی خواهد شد و همگی ما را خواهد گرفت.
طولی نکشید که کوشی در پانزده سالگی جایزه بزرگ امپراطور را در ادبیات قدیم برد. کوشی در سال 1805 به تحصیل در مدرسه پلی تکنیک و در سال 1807 در مدرسه پلها و راهها پرداخت و در همان سال با مقام شاگرد اولی فارغ التحصیل شد.
در سال 1813 به پاریس برگشت و در سال 1815 موافقت کرد که (از طریق انتصاب) جای گاسپار مونژ جمهوری خواه و طرفدار بناپارت را که اخراج شده بود بگیرد. از سال 1814 در مدرسه پلی تکنیک تدریس کرد و کرسیهای دیگری را در دانشکده علوم و کولژ دوفرانس تصدی نمود.
زندگی نامه لایب نیتز
گوتفرید لایب نیتز (Gottfried Wilhelm Leibniz)
گوتفرید ویلهلم فون لایب نیتز (۱۶۴۶ - ۱۷۱۶)،فیلسوف، ریاضیدان و فیزیکدان آلمانی بود که همچنین نقش بهسزایی را در سیاست اروپایی زمان خویش بازی کرده است و مقام بالایی نیز در تاریخ فلسفه و تاریخ ریاضی دارا میباشد. لایب نیتز ، محاسبات دیفرانسیلی و انتگرالی را کاملاً مستقل از آیزاک نیوتن به دست آورد و علامتهایی که وی در این محاسبات استفاده میکرده است، هنوز مورد استفاده قرار میگیرند.
در مکانیک کلاسیک، او بر این عقیده بود که فضا و مکان نسبی هستند، در حالی که نیوتن بر عقیده خودش مبنی بر مطلق بودن زمان و مکان اصرار میورزید.
لایب نیتز کل جهان را به یک مخلوق حساب شده تعبیر کرده بود و معتقد بود کل جهان همانند یک ساعت می باشد که سازنده آن خدا می باشد. او معتقد بود که تمامی شاخه های علوم (انسانی ، تجربی، تئوری و ...) از نظام واحدی پیروی می کنند و اصول مشترکی بر آنها حاکم می باشد. نگاه او به هستی بر این اساس بود که یک روح و خرد واحد در راس همه امور بر جهان حاکم می باشد که بر تمام ذرات جهان احاطه دارد.
زندگی لایب نیتز
لایب نیتز در سال 1646 میلادی در شهر لایپزیک آلمان به دنیا آمد. پدرش استاد فلسفه اخلاق در دانشگاه بود. در حالی که از نبوغ سرشاری برخوردار بود، زبان یونانی را در کودکی فرا گرفت. در پانزده سالگی وارد دانشگاه شد و با آراء فلاسفه و دانشمندان بزرگی مانند فرانسیس بیکن، توماس هابز، دکارت، کپلر و گالیله آشنا شد. وی آراء فلسفی حکمت یونان و فلسفه مدرسی را نیز به خوبی فرا گرفت. لایب نیتز در سال 1663 به ” نیا“ رفت و در آنجا ریاضیات خواند سپس خود را وقف مطالعه علم حقوق کرد و در سال 1667 موفق به اخذ درجه دکتری در علم حقوق از دانشگاه آلتدورف گردید. از آن پس وارد فعالیت های سیاسی شد، تا جایی که شغلی در دربار بدست آورد و پس از مدتی برای انجام ماموریتی سیاسی به پاریس فرستاده شد. او در این سفر با کسانی چون مالبرانش و آرنو آشنایی یافت.
زندگی نامه آپولونیوس
آپولونیوس (Apollonius)3
آپولونیوس (به یونانی باستان: Ἀπολλώνιος) ریاضیدانی یونانی است که در قرن دوم پیش از میلاد میزیستهاست. او مقاطع مخروطی را بطور کامل بررسی و معرفی نمود.وی همچنین تحقیقاتی در نجوم داشتهاست.
ریاضیدان و ستاره شناس یونانی که از (٢۵٠ـ ٢٢٠ ق م ) درشهر پرگا در آسیای صغیر (ساحل جنوبی ترکیه امروزی) در زمان سلطنت بطلمیوس به دنیا آمد. گرچه براساس مدل بطلمیوس به مشاهده آسمان می پرداخت ولی توانست به درستی حرکت رجعی مریخ و دیگر سیارات را توجیه کند. او معتقد بود که سیارات حول خورشید می چرخند و خورشید نیز حول زمین. او در یک کتاب در زمینه نورشناسی نشان میدهد که آیینه کروی نمی تواند پرتوهای موازی نور را به یک نقطه هدایت کند ولی آیینه سهموی می تواند. او به تکمیل نوعی ساعت آفتابی که خطوط ساعتی آن روی یک سطح مخروطی کشیده شده بودند هم پرداخت.
آپولونیوس اتحاد ثلاثه ای را که دانشمندان بزرگی مانند ارشمیدس و اقلیدس به وجود آورده بودند آن را کامل کرد هر چند که از نظر مقام، هم شأن اقلیدس و ارشمیدس نیست ولی او کسی است که هندسه یونانی را کامل کرد. او همانند اقلیدس کتابی در زمینه هندسه تألیف کرد.
موضوع این کتاب در زمینه مقاطع مخروطی است که در اصل در هشت کتاب بود. در این کتاب از سه نوع منحنی بحث شده است که اقلیدس در کتابش نامی از آنها نبرده است. هندسه متعارف از دایره و کثیرالاضلاع ها گفتگو می کند، نیز از سه منحنی دیگر به نام بیضی- سهمی و هذلولی را نیز مورد بحث قرار می دهد و همه آنها از تقاطع سطحی مخروطی با یک صفحه به وجود می آیند و دلیل نام گذاری آنها به مقاطع مخروطی به همین دلیل است.
برای دیدن ادامه مطلب اینجا را کلیک کنید
نوشته شده توسط پیمان در ساعت 11:17 | بیوگرافی ریاضیدانان | چاپ یادداشت | لطفا نظر بدهید[0]
زندگی نامه هانری پوانکاره
یکشنبه 5 دی ماه سال 1389
هانری پوانکاره (Henri Poincare)
هانری پوانکاره (به فرانسوی: Henri Poincaré) (تلفظ:pwɛ̃kaˈʀe پوانکاره†) (زاده ۲۹ آوریل ۱۸۵۴ - درگذشته ۱۷ ژوئیه ۱۹۱۲) ریاضیدان بزرگ و فیزیکدان و فیلسوف علم فرانسویست.
پوانکاره مهمترین چهره در نظریه معادلات دیفرانسیل و ریاضی دانی است که بعد از نیوتن مهمترین کار را در مکانیک اجرام آسمانی انجام داد.
نظرات شما عزیزان: